Μάρτιος 1905 – Μάρτιος 2023: 118 χρόνια
1905 : Και ο ΜΑΡΙΝΟΣ ΑΝΤΥΠΑΣ
στο Θέρισο
Γράφει: Γιώργος Αλεβίζος
Ο Κεφαλλονίτης ΜΑΡΙΝΟΣ ΑΝΤΥΠΑΣ (1872 – 1907) σπούδασε νομικά στην Αθήνα, όπου συνδέθηκε με τους σοσιαλιστικούς κύκλος. Ως φοιτητής, εθελοντικά είχε πολεμήσει στην Κρήτη στη μάχη του 1897. Τραυματίστηκε σοβαρά στη μάχη των Βουκολιών. Νοσηλεύτηκε στην Αθήνα. Νεώτερος κατά 8 χρόνια του Βενιζέλου. Πιστός θαυμαστής και συνεργάτης του.
Στις 14 Αυγούστου 1905 ξεσήκωσε κυριολεκτικά την Αθήνα για την Επανάσταση του Θερίσου. Ας δούμε πως:
Όταν τον Μάιο του 1905 ο Αντύπας βρέθηκε στο Θέρισο, ο Βενιζέλος χάρηκε για την παρουσία του. Όμως του είπε: «Μ’ ένα ντουφέκι παραπάνω δεν σώζεται η Επανάστασις. Αλλά ένας λόγος σου στην Αθήνα είναι πράγματι επανάσταση Μαρίνο. Και συμπαράσταση…»
Ο Αντύπας αντελήφθη το νόημα. Ο Βενιζέλος του είχε απόλυτη εμπιστοσύνη. Ήξερε πως ο φλογισμένος αυτός σοσιαλιστής από την στιγμή που θα πίστευε στην Επανάσταση του θερίσου, θα μπορούσε να ξεσηκώσει την Αθήνα. Να συνταράξει Βασιλιά και Κυβέρνηση.
Επιστρέφων στην Αθήνα ο Αντύπας συνεργάστηκε με παλιούς συντρόφους, συμφοιτητές, φίλους του. Το ΝΕΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ του Μαυροκέφαλου έγινε τόπος συνάντησης Κεφαλληνίων και Κρητικών. Εκεί αποφασίστηκε το συλαλλητήριο να γίνει το απόγευμα (17.30) της Κυριακής 14 Αυγ. στις Στήλες του Ολυμπίου Διός. Ορίστηκε Οργανωτική Επιτροπή κυρίως με προσωπικότητες του δημοκρατικού κόσμου της Αθήνας. Κυρίως με τους διευθυντές όλων των Αθηναϊκών Εφημερίδων.
Την ίδια μέρα το πρωί, στη Μητρόπολη Αθηνών θα γινόταν πάνδημο μνημόσυνο για τους νεκρούς της Επανάστασης Θερίσου. Όμως το μνημόσυνο απαγορεύτηκε το Σάββατο το βράδυ. Διότι, κατά τον πρωθυπουργό Δημ. Ράλλη, στρεφόταν κατά του καθεστώτος, όπερ αναγνωρίζει η Ελληνική Κυβέρνησις. Αυτή η απαγόρευση στράφηκε και κατά του συλλαλητηρίου του οποίου οργανωτική ψυχή, κύριος ομιλητής θα ήταν ο Αντύπας, ο ηλεκτρίζων τα πλήθη. Και ενοχλών αφάνταστα την Κυβέρνηση του Ράλλη. Και ιδιαιτέρως την Αυλή.
Οι μυστικές διαβουλεύσεις της Οργανωτικής Επιτροπής με την Κυβέρνηση κατέληξαν στη θεμιτή απόφαση: Να διαβαστεί μόνο ένα ψήφισμα του συλλαλητηρίου. Χωρίς κανέναν ομιλητή. Και όλα αυτά εν αγνοία του εμψυχωτή του συλλαλητηρίου. Του Μαρίνου Αντύπα.
Την Κυριακή 14 Αυγ. Από τις 14.30 άρχισε να καταφθάνει το πλήθος με σημαίες και λάβαρα. Στις 16.30 είχε λαοπλημμυρίσει η Πλατεία στις Στήλες του Ολυμπίου Διός. Το ψήφισμα θα διάβαζε ο διευθυντής της εφημερίδας ΚΑΙΡΩΝ Πέτρος Κανελλίδης. Πληροφορηθείς ο Αντύπας ότι δεν θα μιλούσε αιφνιδιάστηκε.
Από την εξέδρα ο Κανελλίδης εξήγησε στο ανυποψίαστο πλήθος, πως θα διαβαστεί μόνο ένα λαϊκό ψήφισμα. Χωρίς ομιλίες. Μετά το διάβασμα του ψηφίσματος ζητεί ο Κανελλίδης ο κόσμος να διαλυθεί αμέσως.
Παγώνει το πλήθος. Δεν ζητωκραυγάζει. Δεν χειροκροτεί. Και ξεσπά η λαοθάλασσα «Θέλουμε τον Αντύπα. Τον Αντύπα». Και εμφανίζεται στην εξέδρα ο θηριώδης Αντύπας και ξεχύθηκε ο χειμαρρώδης λόγος του. Μέσα σε παταγώδη χειροκροτήματα όλους τους αποκάλυψε. Μ. Δυνάμεις, Αρμοστή, Κυβέρνησης. Αυλή. Ο λαός έξαλλος ξέσπασε σε χειροκροτήματα. Αναθέματα. Κάτω η Αρμοστεία – Ζήτω η Ένωσις – Ζήτω το Θέρισο – Ζήτω ο Βενιζέλος.
Ο Κανελλίδης και οι εγκάθετοι της Κυβέρνησης και της Αυλής, όλοι τους πανικοβλήθηκαν. Ούτε ο Αντύπας μπορούσε να συγκρατήσει πια τη λαοθάλασσα. Τη μαινόμενη. Τη ζητωκραυγάζουσα. Η οποία περνά την οδό Φιλελλήνων φτάνει στην Πλατεία Συντάγματος. Μέσω Σταδίου φτάνει στην Ομόνοια. Ο Βασιλιάς και ο Διάδοχος ανησυχούν. Με τρόμο ακούν το γνωστό τους όνομα. ΜΑΡΙΝΟΣ ΑΝΤΥΠΑΣ. Ο σοσιαλιστής.
Συλλαμβάνεται ο Αντύπας και φυλακίζεται, «επί εξυβρίσει της Βασιλικής Δυναστείας και του Αρμοστού Κρήτης Γεωργίου». Μεγάλος πονοκέφαλος αυτός ο Αντύπας. Που τόλμησε καταμεσίς της Αθήνας να φωνάζει «Ζήτω ο Βενιζέλος. Ζήτω το Θέρισο». Στις 19 Αυγούστου ο Αντύπας αποφυλακίστηκε. Δεν συνέφερε η φυλάκισή του την Κυβέρνηση, την Αυλή.
Και ο Αντύπας πήγε στο νέο του στέκι. Στο ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος». Το επί πολλές 10ετίες καφενείο συνάντησης των Κρητικών στην Ομόνοια – Αθήνα. Ο Κλέαρχος Μαρκαντωνάκης τον υποδέχτηκε σαν παληκάρι όλης της Ελλάδας. Τούσφιξε δυνατά το χέρι. Τον ασπάστηκε σταυρωτά. «Ο αρχηγός μας, ο Βενιζέλος είναι ενθουσιασμένος μαζί σου. Σε συγχαίρει…» Απαντά ο Αντύπας «Η Επανάσταση του Θερίσου κρίθηκε. Ο λαός θα νικήσει…».
Στις 8 Μαρτίου 1907. Ο έμπιστος των τσιφλικάδων Θεσσαλίας. Ο Γιάννης Κυριακός, κατόπιν ενέδρας στον Πυργετό Θεσσαλίας δολοφόνησε τον ΜΑΡΙΝΟ ΑΝΤΥΠΑ. Που έγινε σύμβολο του αγώνα των αγροτών. Ακόμη και σήμερα.
Στις 8 Μαρτίου 1907. Στις ίδιες ώρες δολοφονίας του Αντύπα. Στο Κιουπκιόι (Πρώτη Σερρών), έρχεται στη ζωή ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος από άλλο χαράκωμα θα χαράξει την πολιτική ιστορία της νεώτερης Ελλάδας.
Γ. Αλεβίζος
Υ.Γ. 1905 Μάρτιος Επανάστασις Θερίσου
1907 Μάρτιος Δολοφονείται ο Μαρίνος Αντύπας
1936 Μάρτιος Πεθαίνει ο Ελευθέριος Βενιζέλος
