«Πάντα λέω στον εαυτό μου “Προχώρα, Μαρία” όταν ένα μυστήριο σκαρφαλώνει στη φωνή μου!
Και τραγουδάω ένα τανγκό που κανείς δεν τραγούδησε ποτέ, και ονειρεύομαι ένα όνειρο που κανείς δεν ονειρεύτηκε ποτέ, γιατί το αύριο είναι σήμερα,
και το χθες έρχεται μετά. Είμαι η Μαρία, είμαι η πόλη μου!»
Astor Piazzolla ,María de Buenos Aires
Libretto Horacio Ferrer
Η γεμάτη από κόσμο Καζάρμα το έδειξε, το ασταμάτητο χειροκρότημα το επιβεβαίωσε, το encore το πιστοποίησε:
Η καλλιτεχνική ωριμότητα του μαέστρου Γιάννη Πρωτόπαπα, έβαλε τη σφραγίδα της σε ένα μουσικό έργο με υψηλή ποίηση και τη μουσική, από τον Astor Piazzola, και στο γεμάτο συμβολισμούς, πληγές και ραπίσματα κατευθείαν στη ψυχή του ακροατή λιμπρέτο του Horacio Ferrer, και «Η Μαρία από το Μπουένος Αίρες» είναι μια κορυφαία στιγμή για τα πολιτιστικά πράγματα όχι μόνο για τη Σητεία, ασφαλώς και όχι μόνο για το φετινό καλοκαίρι. Διαχρονικά.
Επειδή, τα τελευταία χρόνια, εύκολα βαφτίζουμε «πολιτιστικό γεγονός», οτιδήποτε, ακόμα και παρακμιακές εμφανίσεις μιας λαμπερής, κάποτε προσωπικότητας, που παραπέμπουν σε «αρπαχτή», πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Γιάννη Πρωτόπαπα, που μας αναγκάζει να επαναπροσδιορίσουμε τι είναι γεγονός και τι όχι.
Το «γεγονός» της «Μαρίας» του Πιαζόλα και του Πρωτόπαπα, και όλων των μουσικών του συνεργατών, έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που το ανεβάζουν τόσο ψηλά.
Το ίδιο το μουσικό έργο, η όπερα, πρώτα από όλα και το γεγονός, όπως μας είπε ο ίδιος ο μαέστρος προλογικά, πως σπάνια παρουσιάζεται.
Πολύ περισσότερο, που αυτή η παραγωγή, έγινε αποκλειστικά και μόνο για το κοινό της Σητείας, το οποίο , ο μαέστρος σε κάθε εμφάνιση του εδώ, δείχνει και αποδεικνύει πως και σέβεται και εκτιμά. Για αυτό ,δεν υπάρχει καμία έκπτωση στις εμφανίσεις του στην Καζάρμα, καμία χρήση εντυπωσιασμού, τίποτα που να πλασάρεται ως κάτι μεγαλύτερο ή πιο σπουδαίο από ότι είναι στην πραγματικότητα.
Θα χρησιμοποιήσουμε έναν όρο εδώ: Η ηθική της τέχνης και του καλλιτέχνη. Είναι αυτό ακριβώς που φέρει μαζί του ο μαέστρος.
Για αυτό και δεν αρκέστηκε σε τίποτα λιγότερο από το άρτιο, το άψογο, το «όλο» μιας παράστασης .Αυτό ή μάλλον και αυτό τον κάνει σπουδαίο.
«Το κοριτσάκι γεννήθηκε μια μέρα που ο Θεός ήταν μεθυσμένος. Γι’ αυτό πονάνε τρία στραβά καρφιά στη φωνή της: Γεννήθηκε με μια κατάρα στη φωνή της»
Αυτή η συναυλία, η συναυλιακή εκδοχή της όπερας, κτίστηκε με σεβασμό στους δημιουργούς της και στο κοινό, σίγουρα με πολλή δουλειά και μας προσφέρθηκε ολοκληρωμένη, στη μουσική γραμμή που επέλεξε ο Γιάννης Πρωτόπαπας.
Να ομολογήσουμε πως και πριν και μετά την παράσταση, «ψάξαμε» το έργο, και ευτυχώς, υπάρχουν στη δισκογραφία όχι πολλές, αλλά αρκετές, αποτυπώσεις, ώστε να σχηματίσεις μια πρώτη ιδέα και για την όπερα και τις διάφορες προσεγγίσεις από μαέστρους και σύνολα.
Το χέρι του μαέστρου δίνει στη μουσική την ένταση ή τη σιωπή, «διαβάζει» το έργο και χρωματίζει τη σύνθεση με το πάνω ή κάτω της έντασης των οργάνων της ορχήστρας ακόμα και τη στιγμή που ο ήχος θα εισχωρήσει ή θα αποχωρήσει, τη συνεργασία των ήχων.
Η ποίηση λοιπόν, είναι αυτή που επέλεξε ο Γιάννης Πρωτόπαπας. Οι μουσικές του Πιαζόλα διαβάστηκαν με την ένταση, την τρυφερότητα, τη σκληράδα, τα «χαστούκια» και τα «καρφιά», την απόγνωση του λιμπρέτου, συνταιριάζοντας τα βήματα τους, σε ένα τάνγκο, που η μουσική ιδιοφυία του Πιαζόλα θέλησε με τη «Maria de Buenos Aires»,να μας δείξει το τέλος μιας εποχής του χορού αυτού, και τη γέννηση του νέου τάνγκο.
«Ο δρόμος της μοίρασε σημαδεμένα χαρτιά μίσους: Η μητέρα της έπλεκε την τεμπελιά, ο πατέρας της τράβηξε αποτυχίες. Ένα θλιβερό παλιό μπαρ τάνγκο από μπλουζ και αργκό δίνει κάτι στη Μαρία μου και κάτι άλλο στην πλάτη της γάτας της»
Επειδή η τέχνη δεν είναι πυροτέχνημα, αλλά γράφει βαθιά στις ψυχές των ανθρώπων όταν υπηρετείται με τέτοια ευθύνη, για αυτό και η συναυλία Πρωτόπαπα δεν τελειώνει ποτέ (ευτυχώς).
Τον απολαύσαμε, στην πιο ώριμη, μέχρι στιγμής, εμφάνισή του, όπου φαίνεται πως έχει συγκροτήσει πλέον μια ολοκληρωμένη μουσική προσωπικότητα, και το «πλέον» είναι αντιφατικό, γιατί είναι μπροστά του μια ολόκληρη καλλιτεχνική που μας έχει προϊδεάσει για το πόσο ψηλά έχει πάρει πορεία. Σταθερός, στιβαρός και με αυτοπεποίθηση, περισσότερο λιτός από προηγούμενες εμφανίσεις του, έκανε την Καζάρμα να υποκλιθεί, σε μια ιδιαίτερη για όλους μας βραδιά, αλλά και για τον ίδιο συναισθηματικά φορτισμένη, όχι μόνο γατί αυτή η εμφάνιση έγινε στην πόλη του, αλλά και λόγω του μιας σημαντικής απώλειας για τον ίδιο και την οικογένεια του που τίμησε με τον καλύτερο τρόπο .
Ο ίδιος το ανέφερε, θα το κάνουμε και εμείς: Η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και υπεύθυνη Πολιτισμού του Δήμου Μαρία Γιαννακάκη, που χαιρέτησε τη βραδιά, έχε παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στο να πραγματοποιούνται αυτές οι σημαντικές εμφανίσεις Πρωτόπαπα στη Σητεία.
Ανιδιοτελής και καθοριστικός παράγοντας πολιτισμού της πόλης, ο Μιχάλης Γιαννακάκης πρέπει να πάρει τα «ευχαριστώ» που του αναλογούν. Και δεν είναι μόνο για τις συναυλίες Πρωτόπαπα.
Ο Γιώργος Ζερβάκης, ο δήμαρχος Σητείας, από την πρώτη στιγμή στήριξε και εξακολουθεί να στηρίζει τέτοιες υψηλού επιπέδου πολιτιστικές παρεμβάσεις -κι αν αναφέρουμε πρώτα το όνομα και μετά το αξίωμά του, είναι γιατί έχει επιδείξει και πολύ προσωπικό ενδιαφέρον.
Η Στέγη Βιτσέντζος Κορνάρος συνολικά, ο Γιώργος Γαλανάκης και η Αλίκη Γαλανάκη προσωπικά, έχουν σταθερή την απαιτητική-ποιοτική επιλογή τους, και πρόσφεραν μεγάλη στήριξη στην πραγματοποίηση της συναυλίας, όπως και πολλών άλλων πολύ σημαντικών πολιτιστικών παρεμβάσεων.
Ο ΔΟΚΑΣ στήριξε και αυτήν την εκδήλωση.
Πήραν μέρος η σοπράνο Σύλβια Στρούθου ,ο βαθύφωνος Μάνος Χριστοφακάκης. Στο μπαντονεόν ο Κωνσταντίνος Ράπτης.
–Τα αποσπάσματα από λιμπρέτο, μεταφράστηκαν, για τις ανάγκες του κειμένου, από τα αγγλικά και όχι από το πρωτότυπο .
ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
